Thông báo tập trung kinh tế

Luật Cạnh tranh 2018 được Quốc hội khóa XIV thông qua tại Kỳ họp thứ 5 vào ngày 12/6/2018, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2019. Với nhiều cải cách sâu rộng, Luật được kỳ vọng sẽ tạo ra cú hích lớn thúc đẩy môi trường kinh doanh, cạnh tranh tự do, bình đẳng giữa các chủ thể kinh doanh trong nền kinh tế.

Xuất phát từ sự cần thiết phải kiểm soát các hoạt động tập trung kinh tế để tránh tình trạng hình thành các doanh nghiệp có sức mạnh thị trường đáng kể hoặc gia tăng nguy cơ thông đồng, phối hợp giữa các doanh nghiệp là đối thủ cạnh tranh trên thị trường, Luật cạnh tranh đã có những quy định cho phép các cơ quan quản lý nhà nước kiểm soát hoạt động tập trung kinh tế (TTKT) trên thị trường. Do đó, những giao dịch thuộc ngưỡng của Luật Cạnh tranh sẽ phải thực hiện thông báo TTKT tại Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia.

Với mong muốn hỗ trợ các doanh nghiệp hoàn tất các thủ tục Thông báo TTKT, PTVN sẽ tư vấn và hỗ trợ khách hàng trong những công việc sau:

• Rà soát, nghiên cứu hồ sơ về giao dịch trong ngưỡng Thông báo TTKT
• Tư vấn soạn thảo, nộp hồ sơ Thông báo TTKT tại Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia
• Tư vấn, tham giải quyết vụ việc trong trường hợp giao dịch phải thẩm định chính thức

Một số thông tin liên quan đến thủ tục Thông báo TTKT theo quy định của pháp luật Việt Nam như sau:

Các hình thức tập trung kinh tế

• Sáp nhập
• Hợp nhất
• Mua lại doanh nghiệp
• Liên doanh
• Các hình thức khác theo quy định của pháp luật.

Ngưỡng thông báo tập trung kinh tế

Đối với doanh nghiệp trong các lĩnh vực chung

• Tổng tài sản trên thị trường Việt Nam của doanh nghiệp hoặc nhóm doanh nghiệp liên kết mà doanh nghiệp đó là thành viên đạt 3.000 tỷ đồng trở lên trong năm tài chính liền kề trước năm dự kiến thực hiện tập trung kinh tế

• Tổng doanh thu bán ra hoặc doanh số mua vào trên thị trường Việt Nam của doanh nghiệp hoặc nhóm doanh nghiệp liên kết mà doanh nghiệp đó là thành viên đạt 3.000 tỷ đồng trở lên trong năm tài chính liền kề trước năm dự kiến thực hiện tập trung kinh tế

• Giá trị giao dịch tập trung kinh tế từ 1.000 tỷ trở lên

• Thị phần kết hợp của các doanh nghiệp dự định tham gia tập trung kinh tế từ 20% trở lên trên thị trường liên quan trong năm tài chính liền kề trước năm dự kiến thực hiện tập trung kinh tế.

Đối với doanh nghiệp tín dụng, bảo hiểm, chứng khoán

Các hành vi vi phạm

• Doanh nghiệp thuộc ngưỡng nhưng không thông báo tập trung kinh tế
• Doanh nghiệp thực hiện tập trung kinh tế khi chưa có thông báo kết quả thẩm định sơ bộ của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia
• Doanh nghiệp thuộc trường hợp phải thẩm định chính thức việc tập trung kinh tế mà thực hiện việc tập trung kinh tế khi Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia chưa ra quyết định
• Doanh nghiệp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ điều kiện được thể hiện trong quyết định về tập trung kinh tế
• Doanh nghiệp thực hiện tập trung kinh tế trong trường hợp Luật cấm hoặc gây tác động hoặc có khả năng gây tác động hạn chế cạnh tranh một cách đáng kể trên thị trường Việt Nam

Chế tài xử phạt

Đối với mỗi hành vi vi phạm pháp luật về cạnh tranh, tổ chức, cá nhân vi phạm phải chịu một trong các hình thức xử phạt chính sau đây:

• Cảnh cáo
• Phạt tiền

Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về cạnh tranh còn có thể bị áp dụng một hoặc một số hình thức xử phạt bổ sung dưới đây:

• Thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc văn bản tương đương, tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề
• Tịch thu tang vật, phương tiện được sử dụng để vi phạm pháp luật về cạnh tranh
• Tịch thu khoản lợi nhuận thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm

Ngoài các hình thức xử phạt trên, tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về cạnh tranh còn có thể bị áp dụng một hoặc một số biện pháp khắc phục hậu quả:

• Cơ cấu lại doanh nghiệp lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, lạm dụng vị trí độc quyền
• Loại bỏ điều khoản vi phạm pháp luật ra khỏi hợp đồng, thỏa thuận hoặc giao dịch kinh doanh
• Chia, tách, bán lại một phần hoặc toàn bộ vốn góp, tài sản của doanh nghiệp hình thành sau tập trung kinh tế
• Chịu sự kiểm soát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giá mua, giá bán hàng hóa, dịch vụ hoặc các điều kiện giao dịch khác trong hợp đồng của doanh nghiệp hình thành sau tập trung kinh tế
• Cải chính công khai
• Các biện pháp cần thiết khác để khắc phục tác động của hành vi vi phạm.

Mức phạt

• Mức phạt tiền tối đa đối với hành vi vi phạm quy định về tập trung kinh tế là 05% tổng doanh thu của doanh nghiệp vi phạm trên thị trường liên quan trong năm tài chính liền kề trước năm thực hiện hành vi vi phạm
• Mức phạt tiền tối đa đối với hành vi vi phạm quy định về cạnh tranh không lành mạnh là 2.000.000.000 đồng
• Mức phạt tiền tối đa đối với hành vi khác vi phạm quy định của Luật cạnh tranh là 200.000.000 đồng.

Trình tự thủ tục thông báo TTKT

Nộp hồ sơ tại Ủy ban cạnh tranh quốc gia

Thời hạn khoảng 30 ngày (không bao gồm thời gian sửa đổi, bổ sung hồ sơ)

Thẩm định sơ bộ

Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được bộ hồ sơ hợp lệ, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tiến hành thẩm định sơ bộ và ra 1 trong 2 thông báo: (i) tập trung kinh tế được thực hiện, hoặc (ii) thẩm định chính thức. Trường hợp không ra thông báo trong thời hạn 30 ngày thì tập trung kinh tế được thực hiện

Thẩm định chính thức

Trong thời hạn 90 ngày (có thể được gia hạn không quá 60 ngày) kể từ ngày ra thông báo thẩm định chính thức, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tiến hành thẩm định chính thức và ra một trong các quyết định sau: (i) tập trung kinh tế được thực hiện; (ii) tập trung kinh tế được thực hiện có điều kiện; (iii) tập trung kinh tế thuộc trường hợp cấm thực hiện.